‘Գ.Ջհանգիրյան. Մերժումը բացառապես քաղաքական որոշման արդյունք էր ‘

‘

Ինչպես արդեն տեղեկացրել ենք, Ազգային Ժողովն այսօր 65 դեմ, 46 կողմ ձայներով մերժեց Հայ ազգային կոնգրես խմբակցության պատգամավորների հեղինակած եւ չորս ոչ իշխանական խմբակցությունների պատգամավորների աջակցությամբ շրջանառության դրված` Մարտի 1-ի հանցագործությունների քննության հարցում պետական մարմինների գործողությունների իրավաչափությունը քննող ԱԺ ժամանակավոր հանձնաժողով ստեղծելու նախագիծը: Օրինագծի համահեղինակ, հիմնական զեկուցող Գագիկ Ջհանգիրյանը iLur.am-ի հետ հարցազրույցում նշում է, որ քաղաքական մեծամասնությունն առանց բովանդակային քննարկման մերժեց օրինագիծը` ընդամենը քաղաքական հրահանգ կատարելով:

-Պարոն Ջհանգիրյան, ինչո՞ւ մեծամասնությունը հերթական անգամ մերժեց Մարտի 1-ը բացահայտելուն միտված հանձնաժողովի նախագիծը:

-Վարման կարգի վերաբերյալ իմ ելույթում էլ նշեցի, որ զարմանալի է` բոլոր պատգամավորներն իրենց հոգու պարտքն են համարում հայտարարել, որ ցանկանում են Մարտի 1-ի հանցագործությունները բացահայտված տեսնել: Բայց երբ գործնական քայլեր անելու առաջարկություն ես անում, ստացվում է, որ «սա այսպես չէ, նա այնպես չէ»: Ցավն այն էր, որ այս նախագծի բովանդակային քննարկում տեղի չունեցավ: Եթե նախորդ տարվա համանման նախագիծը բովանդակային ինչ-ինչ քննարկում ունեցավ, ապա այս նախագծի շուրջ որեւէ բովանդակային քննարկում տեղի չունեցավ. հնչեց ընդամենը մեկ հարց` նախաքննական գաղտնիքի մասին, որին ի պատասխան ես մանրամասնորեն բացատրեցի այդ ինստիտուտի դատավարական էությունը, նշանակությունը, եւ վերջ: Հետեւաբար` մերժումը բացառապես քաղաքական որոշման արդյունք էր: Ավելին ասեմ. դեմ քվեարկածների մի զգալի մասը իրենց հոգու խորքում, իրենց խղճի հետ եթե «բանակցելիս» են լինում, հաստատ կողմ են արտահայտվում սպանությունների բացահայտմանը, հանձնաժողովի ստեղծմանը:

-Ձեզ հայտնի են ԱԺ-ում քաղաքական ուժերի հարաբերակցությունը եւ իշխանական մեծամասնության գործելակերպը, առավելեւս, որ անցյալ տարի նույնպես, չկատարելով նախօրոք ձեռք բերված համաձայնությունը, ՀՀԿ-ն տապալեց համանման օրինագծի ընդունումը: Այնուամենայնիվ, այս տարի էլ ներկայացրիք օրինագիծը…

-Իհարկե, գիտեինք, որ հավանականությունը զրոյի մոտ է, որ նախագիծը կընդունվի: Բայց մենք նաեւ այլ խնդիրներ ունենք: Մարտի 1-ի բացահայտման խնդիրը Հայ ազգային կոնգրեսի նախընտրական ծրագրի բաղկացուցիչ տարրերից, մեր պահանջներից, նախընտրական խոստումներից մեկն է, եւ մենք, անկախ ամեն ինչից, այդ խնդրին պետք է հետամուտ լինենք:

-Չե՞ք պատրաստվում հետագայում Մարտի 1-ի հարցով նոր նախագիծ ներկայացնել ԱԺ

-Ինչքան էլ այսօրվա քվեարկության արդյունքներն ինձ համար սպասելի լինեին, այնուամենայնիվ, տհաճ զգացումներ են ինձ մոտ արթնացել, նաեւ, այսպես ասած` հուսահատության մոտ իրավիճակի մեջ եմ հայտնվել: Որովհետեւ, երբ բովանդակային հարցերում առարկում են եւ դեմ են քվեարկում, դա այլ բան է, բայց երբ բովանդակային առարկություն նախագծի վերաբերյալ փաստացի չի լինում, ուղղակի մեկ հրամանով չեն քվեարկում, դա մի քիչ ցավալի է: Գուցե ինչ-որ ժամանակ հետո, երբ ինչ-որ հարաբերակցություններ փոխվեն, տրամադրություններ փոխվեն ԱԺ-ում, գուցե իմաստ ունի նոր բան նախաձեռնել, բայց այս պահին ես դժվարանում եմ հստակ պատասխան տալ:

-Պարոն Ջհանգիրյան, Դուք նշեցիք, որ հաջորդ նախագիծն իմաստ կունենա այն դեպքում, եթե ԱԺ-ում քաղաքական ուժերի հարաբերակցությունը փոխվի: Արդյո՞ք սա չի հանգում Ձեր գործընկերներից մեկի հայտարարությանն այն մասին, որ Մարտի 1-ը կբացահայտվի միայն իշխանափոխությունից հետո: 

-Գիտեք, ես այն կարծիքին չեմ, որ եթե այս հանձնաժողովը ստեղծվեր, դա արդեն բավական կլիներ Մարտի 1-ի հանցագործությունների բացահայտման համար: Ի վերջո, հանձնաժողովն ամեն օր պետք է աշխատեր գործադիր իշխանության մարմինների հետ` ոստիկանություն, քննչական ծառայություններ, դատախազություն եւ այլն: Եթե հանձնաժողով ստեղծելը չլիներ գիտակցված քաղաքական որոշում, որի արդյունքում պետք է համապատասխան հրահանգներ իջեցվեին իմ նշած մարմիններին, այդ հանձնաժողովը չէր կարող աշխատել, հավատացեք: Ամեն օր մի խոչընդոտ կստեղծեին` այս թուղթը չէին տա, մյուս գործի նյութին չէինք կարողանա ծանոթանալ, այս քննիչը կամ այն դատախազը կմերժեր հանձնաժողովի հրավերը եւ այլն, իսկ մենք սանկցիաներ կիրառելու մեխանիզմներ չէինք ունենալու: Իհարկե, ես կարծում եմ, եթե իշխանափոխություն լինի, հանձնաժողովն ստեղծելու կարիք չի լինի: Իրավապահ մարմիններն իրենք կբացահայտեն այդ հանցագործությունները շատ կարճ եւ օպերատիվ կերպով: Հիմա մենք խնդիրն այս տեսքով ենք բարձրացնում, որովհետեւ հասկանում ենք, որ այլ լծակներ չունենք: Ունենք միայն այս պատգամավորական խմբակցությունը, մեր գործընկերների աջակցությունն Ազգային Ժողովում, ուստի հիմա փորձում ենք հանձնաժողովի միջոցով մեր նպաստը բերել: Եթե իշխանափոխություն տեղի ունենա, հանձնաժողով ստեղծելու իմաստ չի լինի: Կունենանք դատախազ, կունենանք քննիչ, ոստիկան եւ արագ կբացահայտենք այդ հանցագործությունները:

-Նախագծի քննարկումների ժամանակ Դուք փորձում էիք բանավեճը քաղաքական հարթությունից դուրս բերել: Արդյո՞ք հնարավոր է քաղաքական հարթությունից դուրս քննարկել Մարտի 1-ի խնդիրը:

-Նախագծի քննարկումների ժամանակ ես անընդհատ հիշեցնում էի, որ եթե քաղաքականացնում ենք քննարկումները, հեռանում ենք բովանդակությունից: Այսօր Աժ-ում քաղաքական ուժերի այնպիսի հարաբերակցություն է, որ մենք քաղաքական քննարկումներով հաջողության չենք հասնի: Ես ուզում էի քննարկումը բերել դեպի բովանդակային դաշտ, որպեսզի հնարավորություն լիներ համաձայնության հասնել: Ես ստեղծեցի մի դաշտ, որի արդյունքում, կարծում եմ, մեծամասնության համար այս հանձնաժողովի ստեղծումը ավելի ձեռնտու կլիներ, քան մերժումը: Այդ մի քանի օրերի քննարկումը բերեց նրան, որ իշխանությունները հիմա շատ ավելի վատ վիճակի մեջ հայտնվեցին, քան նախորդ տարի, երբ իրենք բովանդակային քննարկման փորձ արեցին:

-Այսինքն, կարելի՞ է ասել, որ, չնայած՝ նախագիծը չընդունվեց, որոշակի հաջողություն ընդդիմությունն ունեցավ:

-Կարծում եմ, որ սա եւս մեկ լուրջ փաստարկ եղավ Մարտի 1-ի էջը փակելու դեմ: Սա մի լուրջ փաստարկ էր, որպեսզի հնարավոր չլինի մոռանալ Մարտի 1-ը, այն` ինչին  ձգտում են իշխանությունները:

Հակոբ Կարապետյան

‘