‘Արմեն Մարտիրոսյան. Մոնոպոլիայից զրկել ՀՀԿ-ին ‘

‘

iLur.am-ի հետ զրույցում ասում է «Անտարես» մեդիահոլդինգի նախագահ Արմեն Մարտիրոսյանը

—Արմեն, որպես քաղաքացի, որպես քաղաքականությամբ հետաքրքրվող մարդ, ինչպե՞ս եք գնահատում Հայաստանի ներքաղաքական իրավիճակն այս պահին:

-Ես այդ մասին ընդամենը քաղաքացու մակարդակով կարող եմ ասել: Բայց կուզենայի, որ մենք այս ամեն ինչին մարքեթինգի տեսանկյունից մոտենայինք, ու ես կփորձեմ քաղաքական կատեգորիաները տնտեսական լեզվով ցույց տալ, որպես ավելի մատչելի լինի: Որովհետեւ, ցավոք քաղաքականությունը եթե մութ դաշտ չէ, ապա մթոտ է: Շատերը դեռ այն մտածելակերպն ունեն, եւ ես կարծում եմ՝  սովետն է հորինել, որ քաղաքականությունը պոռնկություն է: Սովետական պոռնիկ իշխանությունները կարող էին  նման կատեգորիա հորինել, այսինքն, ընդամենը չափել են իրենք իրենց՝ իրենց արշինով: Մինչդեռ, քաղաքականությունը շատ ավելի մաքուր կատեգորիաների հետ աշխատող ոլորտ է: ԱՄՆ-ում, օրինակ՝ այն, թե ոնց են պետություն, կուսակցություն կառուցում, երբ որ լսում ես՝ շշմում ես, թե ոնց կարող է քաղաքականության մեջ այդպիսի ազատություն լինել: Օրինակ՝ ինչպե՞ս է ԱՄՆ-ում դեմոկրատական կամ հանրապետական կուսակցությունը հասկանում, թե քանի անդամ ունի, երբ որ այնտեղ կուսակցական անդամատոս չկա: Չեքերի քանակով: Քանի մարդ գումար է ուղարկել այդ կուսակցությանն, ուրեմն, այդքան էլ անդամ ունի:

-Բայց ձեր ասածները մի փոքր դժվար է պրոյեկտել հայաստանյան քաղաքական դաշտում:

-Այո, բայց տեսեք,՝ եթե մարդը քվեարկել է այս կուսակցությանը գումարով, ուրեմն, ինքը այս գաղափարի տեր է, կամ գնահատում է այդ գաղափարները, ինքը ուզում է այդ կուսակցությունը կայանա, ուժեղ լինի եւ այլն: Իսկ այդ անդամատոմսը ի՞նչ է տալիս քեզ: Եթե այդ անդամատոմսը քեզ համար դուռ է բացում, ուրեմն, դա լավ կուսակցություն չի, դա ուրեմն, պետությանդ հիմքերի հետ խաղացող կուսակցություն է: Այսինքն, այդ անդամատոմսը պետք է քեզ ոչ մի առավելություն չտա: Ընդհակառակը: Երբ որ մենք ստեղծում էինք Հայաստանի գովազդային խորհուրդը, շատ ընկերություններ ասում էին՝ իսկ դա մեզ ի՞նչ կտա: Ոչ մի բան չի տա: Եթե դուք եկել եք այստեղից ստանաք, ապա չի տա, բայց եթե դուք ինչ-որ տեղ եք փնտրում, որտեղ պետք է ներդնել ջանք, գումար, աշխատանք, ապա դուք գտել եք հենց այդ տեղը: Հիմա կուսակցությունները հենց այդպես են, եթե դու եկել ես այստեղ ինչ-որ բան ներդնես, ապա դու գտել ես այդտեղը, դու եկել ես պետություն կառուցես, ու էդ պետություն կառուցելու լավագույն ձեւը դա կուսակցությունների աշխատանքն է, դու եկել ես քո պետությանը օգնես եւ այդ գաղափարախոսությունը քո պետության հիմքում դնես: Մեզ մոտ այդ սովետը մինչեւ 20 տարի առաջ չի մեր հերն անիծել, այն մինչեւ այսօր էլ շարունակում է անիծել: Երբ որ մի տաս տարի առաջ Իգոր Մուրադյանին ասացի՝ իսկ ինչի՞ չես քաղաքականության մեջ մտնում, ասեց՝ անիմաստ է, պետք է սերնդափոխություն լինի:  Կարծում եմ՝ շատ բանում ճիշտն էր, բայց սերնդափոխությունը դանդաղացնելու խնդիրներ կան: 1998-ից հետո իշխանությունները էապես դանդաղեցրել են այդ պրոցեսը: 1998-ից հետո մենք ռեգրես ունենք: Հիմա էլի անցնեմ մեր բնագավառ: Այսպես թե այնպես, քաղաքացիերի 5 տոկոսը կարդում է, անգամ եթե իրենց դաժան լուտանքների ենթարկես, իրենք միեւնույն է՝ կարդում են: Այն մյուս 5 տոկոսը ինչքան ուզում ես՝ խրախուսի, միեւնույն է՝ չեն կարդալու: Մնացած 90 տոկոսը նայելով իշխանության որակներին՝ կամ՝ կթեքվի կարդացողների, կամ՝ չկարդացողների կողմը: Եթե իշխանությունը կարդացող եւ ինտելեկտուալ է, 90 տոկոսը կգնա դեպի կարդացողը: Հիմա նույնն էլ քաղաքական դաշտում, եթե քաղաքական էլիտան լուսավոր է, ապա քաղաքացիների մեծ մասը գնալու է դեպի լույսը, եթե քաղաքական էլիտան արագացնում է պրոցեսները, քաղաքացիները նույնպես արագ լուծելու են իրենց՝ սովետական տիպի քաղաքացուց դեպի կապիտալիսատական տիպի քաղաքացի անցումը: Այս վերջերս նկատեցի, որ ինքս լինելով կապիտալիս՝ վատ եմ վերաբերվում կապիտալիստ գաղափարին, ինքս լինելով բուրժուա՝ վատ եմ վերաբերվում բուրժուա գաղափարին: Ես հասկացա, որ այդ սովետական շերտը, որը իմ մեջ կա, ինձ խանգարում է: Չէ-՞որ ես այդ գործով եմ զբաղվում եւ կարծում եմ, որ դա արժանի գործ է: Բայց այդ գաղափարներին վատ եմ վեաբերվում: Այսինքն, մենք պիտի կարողանանք դրա մեջ մաքրություն տեսնենք: Մեր շատ աշխատակիցներ օրինակ՝ բիզնեսին ասում են խաբեություն: Չկա խաբեություն, դու արժեք ես ստեղծել եւ այդ ավելացված արժեքը պետք  է գնահատվի: Իրենք ասում են՝ մենք էժան ձեռք ենք բերում, արտադրում ենք, ավելի թանկ վաճառում ենք: Խաբում ենք: Ասում եմ՝ ինչո՞վ ես խաբում, պիտի ինքնարժեքո՞վ վաճառեիր: Բա էլ ինչի՞ ես աշխատավարձ ստանում, եկեք դուք անվճար աշխատեք: Ասում են՝ ոչ: Այսինքն, մենք պիտի այս կապիտալիզմի նրբերարգները ընկալենք, հասկանանք, ինչը ինչից հետո է, ինչը ինչի համար եւ այն հոգեբանական վատ շերտը, որը որ սովետից եկել է, այն փիս հոտը, որ գալիս է, մենք պիտի կարողանանք տարբեր տիպի դեզադորներով վերացնել, որ էլ էդ փիս հոտը չգա: Մենք պետք է ընկալենք, թե ռեալ դաշտում ինչ է արվում, որպեսզի այդ «քաղաքկանությունը պոռնկություն է» ասվածը չլինի: Այսօր շատ քաղաքական գործիչների մեջ տեսնում ենք հենց պոռնիկներ, որովհետեւ իրենք հենց այդպես են վարվում, ու դա եկել է նրանից, որ նրանք հենց ընկալում էին, որ քաղաքականությունը պոռնկություն է: Իսկ քաղաքականությունը դա համարձակություն է, տղամարդկություն է, քաղաքականությունը ազնվություն է, ազնվազարմություն է: Սա է քաղաքականությունը: Եւ եթե մենք կարողանաք ցույց տանք, ամեն մեկս մեր օրինակի վրա, ես որպես քաղաքացի, քաղաքական ուժը որպես կուսակցություն, ցույց տանք այս կատեգորիաները, մենք կտեսնենք արդեն այլ Հայաստան:

—Արմեն, դուք կոնցեպտուալ եք խոսում, եւ, գուցե ասածս վախճանաբանական թվա, բայց ձեր ասածը ժամանակ պահանջող ինչ-որ մի հսկայական պրոցես է, ինչի ժամանակը մենք գուցե չունենք:

-Բացարձակապես: Ընդամենը մեզ պետք է մրցակցություն: Ու լավագույն օրիանակը Հայաստանում մեր հեռախոսակապի օպերատորների օրինակն է: Երբ որ մենք ունեինք մոնոպոլիստ Արմենտել, (ինչպես որ հիմա մոնոպոլ իշխանությունը պատկանում է ՀՀԿ-ին), մենք ունեինք 200 դոլարանոց սիմ քարտեր, վատ կապ, թանկ կապ: Այն բոլոր առումներով վատն էր: Դա չէր նշանակում, որ այդ ձեռնարկությունը վատն էր: Ուղղակի, շուկան պիտի կարողանա թելադրել կանոններ եւ այդ կանոները պարտադիր են բոլորի համար: Եւ երբ որ եկավ Վիվա Սել-ը, մենք տեսանք՝ շուկան փոխվեց եւ Արմենտելը ստիպված եղավ իր լավ հատկանիշները ցույց տալ, ինքը սկսեց մրցակցության մեջ մտնել: Դրա արդյունքում մենք ունեցանք Արմենտելի ավելի լավ կապ, ավելի լավ սպարարկում, սիմ քարտերը սկսեցին օդանավակայոնւմ անվճար բաժանել: Այսինքն, նույն Արմենտելը տեսեք՝ որքան լավը դարձավ մրցակցության արդյունքում: Իսկ երբ որ եկավ երրորդ մրցակիցը՝ եւ Արմենտելը, եւ Վիվա-Սելը էապես լավացան: Տեսեք՝ ես Օրանժի կատեգորիաներից չեմ խոսում: Ու այսօր Վիվա-Սելն ու Արմենտելը անվճար րոպեներ են տալիս, չգիտեմ ինչեր են անում, բարեգործությունը մեծացել է: Խնդրեմ: Տեսեք՝ մրցակցությունն ինչի է բերոմ: Մենք նույնը պիտի ստանանք քաղաքական դաշտում: Եթե Վիվա-Սելը լիներ Արմենտելի դուստր ձեռնարկությունը, եւ ոչ թե անկախ ընկերություն, մենք չէինք ունենա այն մրցակցությունը, որը որ ունենք: Այսինքն, պիտի խոսքը գնա անկախ քաղաքական սուբեկտների մասին եւ այս ամենը պետք է լինի թափանցիկ: Այսինքն, եթե պետությունը ստիպում է, որ ձեռնարկությունները հնարավորինս թափանցիկ աշխատեն, նրանք սկսում են իրենց լավ կողմերը ցույց տալ:

-Բայց նախ պետք է պետությանը դա ձեռնտու լինի: Իսկ  իշխանության ղեկին կանգնած ուժը՝ ՀՀԿ-ին, որը թելադրում կանոնները, դա ձեռնտու չէ: Ընդհանրապես, ՀՀԿ—ի ինչի՞ն է պետք՝ թուլլ տալ, որ մրցակցություն լինի:

-Իսկ ինչի՞, կարծո՞ւմ եք, որ Արմենտելը ժամանակին չէ՞ր պայքարում, որ իր այդ մոնոպոլ վիճակը շարունակվի: Պայքարում էր: Բայց երբ մեծամասնությունը ասեց՝ մենք հոգնել ենք այս հեռախոսակապից, փոխվեց:

—Մեծամասնությունը՝ ժողովուրդը, վաղուց ասում ՝ մենք հոգնել ենք այս իշխանությունենրից: Եւ՞…:

-Հարցին ավելի հստակ պատասխանելու համար նորից անդրադառնամ ԱՄՆ-ում կուսակցությունների անդամավճարին: Երբ քվեարկում ես վճարելով, սա լավագույն ազնիվ վիճակն է: Բայց մի կողմից խոսքի մեջ ասել՝ մենք հոգնել ենք այսօրվա իշխանությունից, եւ ուզում ենք իշխանափոխություն, բայց գնալ-քվեարկել իշխանության օգտի՞ն՝ ինչ-ինչ պատճառներով. որովհետեւ եղբորս գործից կհանեն, որովհետեւ սպան կողքս կանգնած նայում է, թե ինչպես եմ քվեարկում, որովհետեւ ընտրակաշառք են տվել, որովհետեւ այսինչ կառույցում եմ աշխատում, աշխատանքս կկորցնեմ: Ինչպես որ քաղաքացին քվեարկում է իր կուսակցության համար՝ անդամավճարը վճարելով, դու էլ պիտի «կորուստ տաս», պիտի այդ գումարը, որ կարող էիր կորցնել, մեկի համար դա 1000 դրամ է, մյուսի համար՝ 10 հազար, երրորդի համար՝ 1 մլն դոլար, պիտի «կորուստ տաս»: Ինչի՞ 2008-ի մարտի 1-ից հետո շատ մարդիկ զրկանքներ կրեցին՝ հանիրավի: Բայց կրեցին եւ իրենցից շատերը վիզ չծռեցին: Այսինքն, այդքան մարդ ցույց տվեց, որ իշխանություն, ես չեմ վախենում, ես իմ ճշտի համար պատրաստ եմ պայքարել: Իսկ իշխանությունը դա գնահատում է, նա այդ մարդկանց հարգում է: Համոզված եմ, որ այն քննիչները, ովքեր դաժանաբար էին վարվում այդ մարդկանց նկատմամբ, նրանք այդ մարդկանց հարգում էին: Այսինքն՝ մի անգամ ցույց տուր, որ պատրաստ ես մինչեւ վերջ գնալու, մի անգամ ցույց տուր, որ դու ազնիվ ճանապարհով ես այս ամեն ինչին հասնում, դու ոստիկանին մի անգամ ցույց տուր, որ օրինապաշտ ես, քո ամեն ինչով… եթե ինքը իմացավ, որ դու գիշերը ղումար ես խաղում, եթե իմացավ, որ հարկերդ թաքցնում ես, որ դու չգիտեմ՝ հանցավոր գործունեություն ես ծավալում, չանցավ: Ինչպե՞ս է, որ մեր ժողովուրդը լիքը բաների չի հավատում, որովհետեւ ասում՝ իշխանությունը զբաղվում է կազինոյի բիզնեսով, պոռնկության բիզնեսով, սրանով, նրանով: Դրա համար չեն հավատում: Այսօր ամենամեծ հարցը հենց այդ հավատի խնդիրն է: Ինչի՞ են մարդիկ արտագաղթում, որովհետե չեն հավատում վաղվա Հայաստանին: Կարո՞ղ է  Քրիստոսից դաժան զրկանքներ է կրել ինչ-որ մեկը երբեւէ, այդպես չի, չէ՞: Ինչո՞ւ Քրիստոսը կարող էր շարունակել հավատալ, առաքյալները կարող էին, քրիստոնեական ժողվուրդը կարող էր շարունակել հավատալ, իսկ մենք մի քիչ սենց բաներից արդեն դառնում ենք անհավատ:

-Հիմա, որքան էլ բարդ լինի, փորձենք ձեր մարքեթինգային այդ օրինակները պրոյեկտենք հայաստանյան քաղաքական ուժերի վրա:

-Ինձ՝ քաղաքացուս, ի՞նչ է պետք: Պետք է, որ լինեն 2-3 հզոր կուսակցություններ, եւ իրենք իրար հետ մրցակցեն: Եւ այսօր, երբ Արմենտելն ու Վիվա-Սելը մրցակցում են, իրենք ռեալ ի՞նչ են անում: Իրենք ինձ՝ սպառողիս փորձում են դուր գալ: Իրենք տարբեր հնարքներ են գտնում դրա համար, իրենք տարբեր ծրագրեր են իրականցնում, որպեսզի ինձ դուր գան, ծառայությունները ավելի հրապուրիչ ու մատչելի են դարձնում: Այդպես էլ քաղաքական դաշտում: Այսինքն, մենք մոտավորապես այդպիսի քաղաքական դաշտ պիտի ունենանք: Ասենք՝ մի 30 տոկոսը լինի ՀՀԿ-ն, մի այդքան՝ մյուսները: Ընդ որում, ՀՀԿ-ն էլ պիտի անպայման լինի, դա շատ լուրջ ֆինանսական ուժ ունեցող կառույց է, չի կարելի ասել՝ եկեք ՀՀԿ-ն վերացնենք: Դա մեր պետության հարստությունն է, որը որ այդ պահին իր վատ կողմերն է ցույց տալիս: Բայց դա մեր ունեցվածքն է, չէ՞-որ ՀՀԿ-ին եթե այստեղից քշեցիր, այդ բոլոր գումարները այստեղից դուրս կգան: Էլի արտագաղթ կսկսվի, մեզ համար ի՞նչ տարբերություն՝ ՀՀԿ-ակա՞նն է արտագաղթում, թե՞ ոչ ՀՀԿ-ականը: Փոխարենը ասում ես՝ ՀՀԿ, ես առաջարկում եմ, ժողովուրդն էլ իմ կողմից է, մասնաբաժինդ պետք է փոքրացնես: Ինչպես որ ԱՄՆ-ում Micrasoft-ը կիսեցին երկու մասի, որովհետեւ մասնաբաժնի շատ մեծ լինելը նշանակում է շուկային տիրապետել: Այսօր էլ ՀՀԿ-ն ունենալով մեծ մասնաբաժին՝ տիրապետում է ողջ շուկային եւ շուկան սկսում է թարս աշխատել, սկսում է ցույց տալ իր վատ հատկությունները:

-Եւ ինչպե՞ս է պետք փոքրացնել այդ մասնաբաժինը:

-Հզորացնելով մյուսներին: Օրինակ՝ եթե երկրորդ հզոր կուսակցություն համարենք ասենք՝ ՀՅԴ-ին, կոչ անենք ձայները տալ իրենց, եթե դա ԲՀԿ-ն է՝ եկեք ասենք ԲՀԿ, եթե դա Կոնգրեսն է՝ Կոնգրես: Ասենք՝ ժողովուրդ, մեզ համար համար էական չէ, ով է հաղթելու, մեզ պետք են 2-3 հզորներ, մոտավորապես, հավասարաչափ բաժիններով, այդ ժամանակ իրենք՝ ինչպես որ Արմենտելը, Օրանժը եւ Վիվա-Սելը պիտի փորձեն մեզ դուր գալ: Մեզ ի՞նչ է պետք. պետք է, որ իշխանությունը եւ չիշխանությունը փորձի մեզ դուր գա՝ ցույց տալով իր լավ հատկանիշները:

-Հավասար չափաբաժինների մասին ձեր ասածները թերեւս տեղավորվում են Երեւանի ավագանու  ընտրությունների կոնտեքստում:

-Այո, նաեւ՝ ԱԺ ընտրությունների, որովհետեւ իշխանությունը պիտի կուսակցական սկզբունքով կազմավորվի: Բայց ամենակարեւոր խնդիրներից մեկը այսօր՝, որը Վահե Գրիգորյանն էր չէ՞ բացահայտել, այն է, որ չի կարելի մութ սենյակում ընտրություններ անցկացնել, չի կարելի, որ ես իմ քվեի արդյունքը չտեսնեմ, չի կարելի  ընտրացուցակները գաղտնի պահել, դա ամենամեծ աղետն է, որը Հայաստանում կա: Ինչպե՞ս կարող ենք դա ուղղել, եկեք բոլոր կուսակցություններով հավաքվենք եւ այդ հարցի շուրջ կենտրոնացնենք մեր ուժերը, միտինգ անենք այդ հարցի շուրջ՝ այդ պահին ոչինչ չասենք, միայն դա: Եկեք ճնշենք, որ դա փոխվի, որ ԸՕ-ից այդ կետը դուրս գա:

—Բայց ՀՀԿ-ն շատ լավ գիտի ամեն ինչ, եւ չի պատրաստվում դիրքերը զիջել, ավելին՝ բոլոր հնարավոր միջոցներով պայքարում է դրա դեմ:

-Արմենտելի գործունեությունից Արմենտելի աշխատակիցները տուժո՞ւմ էին: Մի քանի աշխատակիցներ գռփում էին, բայց մնացած հազարավոր աշխատակիցները օգտվում էին այդ վատ կապից, վճարում էին եթե ոչ 200, ապա 150 դոլար սիմ քարտի համար: Այսինքն, ՀՀԿ անդամները ռեալ տուժում են այս պրոցեսից: Իսկ մի քանի հոգին գերշահույթներ են ստանում: Բայց եթե շարքային ՀՀԿ-ականը ուշադիր լինի, կտեսնի, որ այս վիճակից ինքը տուժում է: Օրինակ վերցնենք ՀՀԿ-ական գործարարներին: Ես հաստատ համոզված եմ, որ մեծ գործարարները մեծ վնասներ են կրում: Երբ որ քաղաքացիների քանակը պակասում է, երբ որ նրանց ունեցվածքը, դրամական միջոցները պակասում են, ապա տուժում են բոլորը: ՀՀԿ մեծ գործարար անդամները տուժում են այդ քաղաքականությունից, անգամ եթե ունեն մոնոպոլ դիրք: Դա ակնհայտ է: Բայց մենք անընդհատ վերջին հույսի խնդիրն ունենք: Ցեղասպանությունն ինչպե՞ս եղավ, եղավ, որովհետեւ մենք միասնական չէինք, որովհետեւ մտածում էինք՝ մեր վիլայեթ չեն մտնի, լավ մեր վիլայեթ մտան, մեր շրջան չեն մտնի, մեր շրջան մտան՝ մեր գյուղ չեն մտնի, մեր գյուղ մտան՝ մեր տուն չեն մտնի, մեր տուն մտան՝ գոնե իմ կնոջը ձեռք չեն տա: Այդպես չէ: Բոլորին էլ դիպչելու է: Որովհետեւ երբ իշխանությունը կարգավոված չէ, իսկ օրինակարգությունը դա կարգավորվածության տեսակ է, ապա այն ցույց է տալիս իր վատ կողմերը: Չի լինում վատ մարդ, լինում է մարդ, որը ցույց է տալիս իր վատ կողմները, կամ՝ լավ կողմերը: Նույն մարդը հասարակության մեջ ցույց է տալիս իր լավ կողմերը, ընտանիքում՝ վատ կողմերը, կամ՝ հակառակը: Այդ նույնն էլ՝ իշխանության որակը, մենք պիտի ստեղծենք պայմաններ, մենք պիտի թելադրենք, եւ ամենակարեւոր պայմաններից մեկը սա է, որ իշխանության մեջ բոլոր հասկացողները, տուժողները, եւ չիշխանության մեջ բոլոր հասկացող-չհասկացողները պետք է համախմբվեն եւ լուծեն մի հարց՝ ընտրությունները պետք է լինեն թափանցիկ, ցուցակները պիտի հրապարակվեն:

-Այս ընտրություններում գոնե դա արդեն անհնար կլինի անել, որովհետեւ Աժ-ում օրենսդրական այդ փաթեթեի ընդունումը վիժեցվել է: Բայց եթե ձեր ասածը ստացվի, եւ ոչ իշխանական ուժերը միասին ստանան մեծամասնություն, զրկեն ՀՀԿ-ին մենաշնորհից, եւ քաղաքապետ ընտրեն իրենցից որեւէ մեկին, ի՞նչ է լինում հաջորդ օրը:

-Լինելու է այն, ինչ եղավ՝  Արմենտելի դեպքում:

-Այսինքն՝ Երեւանը դրա համար բավարա՞ր է:

-Պատկերացրեք, որ հենց այդպես էլ եղավ իրականում: Վիվա-Սելը սկզբից Ղարաբաղում էր, անգամ այն դեպքում երբ որ Արմենտելը այնտեղ չուներ կապի միջոց: Բայց արդեն երբ որ Ղարաբաղում ասում էին՝ ինչքան լավն է կապը, որակը, Ղարաբաղից Վիվա-Սելը եկավ, ու այստեղ դարձավ այն, ինչ կա: Այսինքն, կլինի այն, ինչ եղավ Վիվա-Սելի մուտքից  հետո: Եթե դու Երեւանում մոնոպոլիայից զրկում ես իշխանությանը, իսկ Երեւանը Հայաստանի կեսն է, ապա դու ստանում ես՝ ոչ մոնոպոլ իշխանություն, իսկ դա կբերի նրան, որ մենք հաջորդ իսկ օրը կտեսնենք լիքը լավ բաներ՝ հենց ՀՀԿ-ից: Նա կսկսի իր լավ հատկությունները ցույց տալ, իր ինտելեկտը լավ ասպարեզներում ցուցաբերել, ինչպես Արմենտելը:

Քրիստինե Խանումյան 

‘