‘
Եվրոպայի լիգայի 2019-2020թթ. խաղարկությունում «Փյունիկը» կարողացավ հաջողությամբ հաղթահարել որակավորման առաջին 2 փուլերը և երկրորդ տարին անընդմեջ դուրս եկավ որակավորման 3-րդ փուլ։
Այս փուլում թիմը կհանդիպի անգլիական «Վուլվերհեմփթոնի» հետ, որը եվրագավաթների խաղարկություններում «Փյունիկին» երբևէ բաժին հասած ամենաուժեղ թիմերից մեկն է։ Ներկայացնում ենք «Փյունիկ» ֆուտբոլային ակումբի պաշտոնական էջում հրապարակված ծավալուն տեղեկատվությունը մրցակից թիմի մասին։
Այս անգլիական թիմը, որը 39 տարի անց առաջին անգամ է հանդես գալիս եվրագավաթներում, որակավորման 2-րդ փուլում կարողացավ երկու խաղերում (2-0, 4-1) հաղթել Հյուսիսային Իռլանդիան ներկայացնող «Կրուսադերս» թիմին։ Ընդհանրապես, եվրագավաթների խաղարկություններում «Փյունիկն» առաջին անգամ կխաղա եվրոպական թոփ 5 առաջնությունները ներկայացնող թիմի հետ։
Պատմությունը
«Վուլվերհեմփթոնն» Անգլիայի հնագույն ակումբներից մեկն է, որը հանդիսանում է նաև Անգլիայի ֆուտբոլային լիգայի հիմնադիրներից մեկը։ Այս թիմն ինչպես Անգլիայում, այնպես էլ նրա սահմաններից դուրս առավել հայտնի է «գայլեր» (անգլ. Wolves) անվանումով։ 1877թ.-ին՝ «Սենթ Լյուք» դպրոցի աշակերտներ Ջոն Բեյթոնի և Ջեկ Բրոուդիի կողմից հիմնադրված ակումբը սկզբնական շրջանում կոչվել է հենց եկեղեցական դպրոցի պատվին՝ «Սենթ Լյուք»։ 2 տարի անց, այն միավորվել է տեղի «Ուոնդերերս» թիմի հետ և 1879թ.-ից կոչվել է «Վուլվերհեմփթոն Ուոնդերերս»։
1893թ.-ին «Վուլվերհեմփթոնը» նվաճել է իր առաջին մրցանակը, երբ Անգլիայի գավաթի եզրափակչում հաղթել է «Էվերտոնին»։
«Գայլերի» ամենամեծ հաջողությունները գրանցվել են հետպատերազմյան ժամանակաշրջանում՝ 1950-ականներին, երբ թիմը մարզում էր Սթեն Կալլիսը։ Նրա օրոք «Վուլվերհեմփթոնը» 3 անգամ (1953/54, 1957/58, 1958/59) դարձել է Անգլիայի չեմպիոն, ինչպես նաև նվաճել է երկրի գավաթն ու սուպերգավաթը։ Թիմի գլխավոր աստղն այդ տարիներին Բիլլի Ռայթն էր, ով իր ամբողջ կարիերան անցկացրել է «Վուլվերհեմփթոնում»՝ առաջնությունում մասնակցելով 490 խաղի։ Մյուս լեգենդը՝ հարձակվող Ջիմմի Մալենն էր, ով նույնպես իր կարիերայի ընթացքում հանդես է եկել միայն «Վուլվերհեմփթոնում» և 486 խաղում դարձել է 112 գոլի հեղինակ։
1954թ.-ին, երբ «Վուլվերհեմփթոնն» ընկերական խաղերում հաղթեց հունգարական «Հոնվեդին» (3-2) և ԽՍՀՄ-ի «Սպարտակին» (4-0), անգլիական մամուլը նրանց անվանեց՝ «աշխարհի լավագույն ակումբ»։
1980-ականների սկզբներին ակումբում սկսված ծանր ֆինանսական խնդիրները հանգեցրին թիմի անկմանը, որի արդունքը եղավ նահանջը դեպի 4-րդ դիվիզիոն։ Հետագայում նոր հովանավորների հայտնվելն օգնեց կայունացնել ստեղծված իրավիճակը, իսկ թիմի նոր գլխավոր մարզիչ Գրեմ Թերներին հաջողվեց թիմի հետ բարձրանալ Առաջին լիգա։
Ակումբի նորագույն պատմությունում բեկումնային եղավ 2003թ.-ը, երբ Պրեմիեր լիգայի ուղեգրի համար փլեյ-օֆֆի եզրափակչում, «գայլերը» Դեյվ Ջոնսի գլխավորությամբ կարողացան 3-0 հաշվով հաղթել «Շեֆիլդ Յունայթեդին» և 19 տարվա դադարից հետո կրկին վերադարձան Անգլիայի Պրեմիեր լիգա։
«Վուլվերհեմփթոնի» պատմության լավագույն խաղացողը համարվում է հարձակվող Սթիվ Բալը, ով նաև թիմի բոլոր ժամանակների լավագույն ռմբարկուն է։ 1986-1999թթ. ընթացքում նա «գայլերի» կազմում խփել է 306 գոլ։
Անգլիայի Պրեմիեր լիգայի նախորդ մրցաշրջանում «Վուլվերհեմփթոնը» զբաղեցրեց 7-րդ տեղը։ Ընդ որում, այս թիմն առաջնության ընթացքում կարողացավ հաղթել «Արսենալին», «Չելսիին», «Մանչեսթեր Յունայթեդին»։
Կազմը
«Վուլվերհեմփթոնի» կազմում շատ են լեգեոներները և հատկապես մեծ է պորտուգալական «դեսանտը»։ Նրանցից՝ դարպասապահ Ռուի Պատրիսիուն և կիսապաշտպան Ժոաո Մոուտինյուն Պորտուգալիայի հավաքականի խաղացողներ են, որի կազմում դարձել են Եվրո-2016 հաղթող։ Այս ֆուտբոլիստներն առաջին անգամ չեն ժամանելու Հայաստան, քանի որ դեռևս 2015թ.-ի հունիսին՝ «Հանրապետական» մարզադաշտում մրցել են Հայաստանի հավաքականի դեմ։
Նախորդ մրցաշրջանի արդյունքներով, Մոուտինյուն երկրպագուների քվեարկությամբ ճանաչվել է «Վուլվերհեմփթոնի» մրցաշրջանի լավագույն ֆուտբոլիստ։
Պրեմիեր լիգայի նախորդ առաջնությունում թիմի լավագույն ռմբարկուն մեքսիկացի Ռաուլ Խիմենեսն է, ով դարձել է 13 գոլի հեղինակ: Թիմի ավագը 26-ամյա պաշտպան Քոնոր Քոուդին է։
Ամառային տրանսֆերային պատուհանի ընթացքում «գայլերի» ամենամեծ ձեռքբերումն առայժմ իտալացի 21-ամյա հարձակվող Պատրիկ Կուտրոնեն է։ Վերջինս «Միլանի» սան է և վերջին երեք մրցաշրջաններում «ռոսոներիների» գլխավոր թիմի կազմում հանդես է եկել Ա սերիայում՝ 63 խաղում դառնալով 13 գոլի հեղինակ։
Վարձավճարով անգլիական թիմում հանդես կգա նաև 22-ամյա պաշտպան Խեսուս Վալյեխոն, ում տրանսֆերային իրավունքները պատկանում են Մադրիդի «Ռեալին»։ Իսպանացին նախորդ մրցաշրջանում ընդգրկված էր արքայական ակումբի կազմում և Լա Լիգայում անցկացրել է 5 խաղ, խփել 1 գոլ:
Այս օրերին «Վուլվերհեմփթոնի» շարքերը համալրեցին նաև պորտուգալական «Բրագայի» ֆուտբոլիստներ Պեդրու Նետուն և Բրունու Ժորդաուն, ովքեր վերջին երկու մրցաշրջանները վարձավճարով անցկացրել էին Հռոմի «Լացիոյում»։
Ըստ Transfermarkt կայքի՝ «Վուլվերհեմփթոնի» ամբողջ կազմը գնահատվում է 313, 90 մլն. եվրո։
Մարզիչը
Թիմի գլխավոր մարզիչը 45-ամյա պորտուգալացի Նունու Էշպիրիտու Սանտուն է։ Նա նախկինում դարպասապահ է եղել, հանդես է եկել պորտուգալական «Վիտորիա Գիմարաեշում», «Պորտուում», «Ավեշում», իսպանական «Դեպորտիվո Լա Կորունյայում», «Մերիդայում», «Օսասունայում»։ 2005/06թթ. ընթացքում խաղացել է Մոսկվայի «Դինամոյում»։
Մասնավորապես, 2005թ.-ի մրցաշրջանում Նունու Սանտուն՝ Հայաստանի հավաքականի նախկին դարպասապահ Ռոման Բերեզովսկու հետ մրցակցում էր «Դինամոյի» դարպասապահի դիրքի համար, իսկ երբ մրցաշրջանի կեսում թիմը գլխավորեց բրազիլացի Իվո Վորտմանը, նա սկսեց դարպասը վստահել միայն պորտուգալացուն։
Նունու Էշպիրիտու Սանտուն «Պորտուի» կազմում դարձել է Չեմպիոնների լիգայի (2003/04թթ.) և ՈւԵՖԱ-ի գավաթի (2002/03թթ.) խաղարկությունների հաղթող, չնայած եղել է թիմի պահեստային դարպասապահը, քանի որ այդ տարիներին «Պորտուի» առաջին համարը Վիտոր Բայան էր։
2010թ.-ին՝ կարիերան ավարտելուց հետո, նա «Մալագայում» և «Օլիմպիակոսում» աշխատել է որպես դարպասապահների մարզիչ։
2012թ.-ի մայիսին, գլխավոր մարզչի կարգավիճակում առաջին անգամ գլխավորել է պորտուգալական «Ռիու Ավեն»։ Երկու մրցաշրջան աշխատելով այդ թիմում, Նունու Էշպիրիտու Սանտուն կարողացել է թիմի պատմության մեջ առաջին անգամ Եվրոպա լիգայի խաղարկության ուղեգիր նվաճել։
2014թ.-ի հուլիսին, նա մեկ տարվա պայմանագիր է կնքել իսպանական «Վալենսիայի» հետ, իսկ հաջորդ տարեսկզբին նրա հետ պայմանագիրը երկարաձգվեց։ Իր առաջին մրցաշրջանում, Նունու Սանտուն «Վալենսիայի» հետ գրավեց 4-րդ տեղը և 3 անգամ ճանաչվեց Լա Լիգայի ամսվա լավագույն մարզիչ։ Այդուհանդերձ, 2015թ.-ի նոյեմբերի 29-ին, «Սևիլիայի» դեմ խաղից հետո նա հրաժարական տվեց։
Հաջորդ տարի պորտուգալացին վերադարձավ հայրենիք և 2 տարվա պայմանագիր կնքեց «Պորտուի» հետ, սակայն մրցաշրջանի ավարտից հետո հեռացվեց զբաղեցրած պաշտոնից։
2017թ.-ին մայիսին, Նունու Սանտուն 3 տարվա պայմանագիր կնքեց անգլիական «Վուլվերհեմփթոնի» հետ: Նրա գլխավորությամբ «գայլերը» Չեմփիոնշիփում գրավեցին 1-ին տեղը և 6 տարվա դադարից հետո Պրեմիեր լիգայի ուղեգիր նվաճեցին։
2018թ.-ի սեպտեմբերին, Նունու Էշպիրիտու Սանտուն ճանաչվեց Պրեմիեր լիգայի ամսվա լավագույն մարզիչ, երբ իր թիմն անպարտելի էր մնացել՝ 4 խաղում վաստակելով 10 միավոր։ Դա առաջին դեպքն էր, երբ «Վուլվերհեմփթոնը» գլխավորած մարզիչը ստանում էր այդ մրցանակը։
2019թ.-ի մայիսի 4-ին, Վուլվերհեմփթոնի համալսարանի կողմից Նունուն Էշպիրիտու Սանտուն արժանացավ սպորտի պատվավոր դոկտորի կոչման։
Մարզադաշտը
«Վուլվերհեմփթոնն» իր տնային հանդիպումներն անցկացնում է «Մոլինյու» մարզադաշտում, որը կառուցվել է 1889թ.-ին։ Այն մեծ պատմություն ունի և դարձել առաջին մարզադաշտը Անգլիայի ֆուտբոլային լիգայում։ Այն առաջիններից էր Անգլիայում, որը սկսել է օգտագործել լուսարձակներ։
Մարզադաշտի անվան ծագումը կապված է տեղի հաջողակ առևտրական Բենջամին Մոլինյուի հետ, ով 1744թ.-ին գնել է այդ հողատարածքը, որի վրա կառուցել է Մոլինյու տունը, որը հետագայում վերանվանվել է «Մոլինյու» հյուրանոց։ Հենց այդ վայրում է կառուցված ներկայիս մարզադաշտը։
1990-ականների սկզբներին, մարզադաշտի բազմամիլիոն բյուջեով վերանորոգումից հետո, «Մոլինյուն» դարձել էր Անգլիայի ամենամեծ և ժամանակակից մարզադաշտերից մեկը։
«Մոլինյու» մարզադաշտը տեղավորում է մոտ 32000 հանդիսական։
«Վուլվերհեմփթոնը»՝ եվրոգավաթներում
Չնայած իր հարուստ պատմությանը, «Վուլվերհեմփթոնն» ընդամենը 8-րդ անգամ է մասնակցում եվրագավաթներին։
1972թ.-ին՝ ակումբն ունեցել է իր ամենահաջող եվրագավաթային մրցաշրջանը, երբ «գայլերը» Բիլ Մաքգարիի գլխավորությամբ հասան մինչև ՈւԵՖԱ-ի գավաթի եզրափակիչ։
Մինչ այդ, «Վուլվերհեմփթոնը» պայքարից դուրս էր թողել «Յուվենտուսին» և այդ տարիներին ուժեղ համարվող հունգարական «Ֆերենցվարոշին», իսկ եզրափակչում երկու խաղերից բաղկացած դիմակայությունում մրցեցին անգլիական մեկ այլ թիմի՝ «Տոտենհեմի» հետ։
Առաջին խաղում «Վուլվերհեմփթոնը» սեփական հարկի տակ զիջեց 1-2 հաշվով, իսկ պատասխան խաղում՝ Լոնդոնում գրանցվեց 1-1 և հաջողությունը ժպտաց «Տոտենհեմին»։
Վերջին անգամ «Վուլվերհեմփթոնը» եվրագավաթներին մասնակցել էր 1980/81թթ. խաղարկությունում, երբ ՈւԵՖԱ-ի գավաթի որակավորման 1-ին փուլում երկու խաղերի արդյունքով (1-0, 1-3) զիջել էր հոլանդական ՊՍՎ Էյնդհովենին։
Դարպասապահներ
11 Ռուի Պատրիսիու 15.02.1988 Պորտուգալիա
21 Ջոն Ռուդդի 24.10.1986 Անգլիա
Պաշտպաններ
2 Մեթ Դոհերթի 16.01.1992 Իռլանդիա
5 Ռայան Բենեթ 06.03.1990 Անգլիա
15 Վիլլի Բոլի 03.02.1991 Ֆրանսիա
16 Քոնոր Քոուդի 25.02.1993 Անգլիա
19 Ջոննի Օտտո 03.03.1994 Իսպանիա
23 Դիոն Սանդերսոն 15.12.1999 Անգլիա
29 Ռուբեն Վինագրե 09.04.1999 Պորտուգալիա
49 Մաքս Քիլման 23.05.1997 Անգլիա
4 Խեսուս Վալյեխո 05.01.1997 Իսպանիա
Կիսապաշտպաններ
8 Ռուբեն Նեւեշ 13.03.1997 Պորտուգալիա
17 Մորգան Գիբս-Ուայթ 27.01.2000 Անգլիա
26 Թեյլոր Փերրի 15.07.2001 Անգլիա
27 Ռոմեն Սաիսս 26.03.1990 Մարոկկո
28 Ժոաո Մոուտինյու 08.09.1986 Պորտուգալիա
32 Լեանդեր Դենդոնկեր 15.04.1995 Բելգիա
37 Ադամա Տրաորե 25.01.1996 Իսպանիա
7 Պեդրու Նետու 09.03.2000 Պորտուգալիա
6 Բրունու Ժորդաու 12.10.1998 Պորտուգալիա
Հարձակվողներ
9 Ռաուլ Խիմենես 05.05.1991 Մեքսիկա
18 Դիոգո Ժոտա 04.12.1996 Պորտուգալիա
10 Պատրիկ Կուտրոնե 03.01.1998 Իտալիա
‘